![](/media/lib/543/n-mozg-c92565377a76210360b289a4b89daf2b.jpg)
Międzypłciowe różnice w budowie mózgu 5-latków
23 marca 2023, 11:02Na łamach Human Brain Mapping ukazał się artykuł, którego autorzy informują o zauważeniu międzypłciowych różnic w budowie mózgu u 5-letnich dzieci. Różnice zaobserwowane w istocie białej uwidaczniają różnice w rozwoju obu płci. Wyraźnie widoczny jest dymorfizm płciowy, a już w 5-letnim mózgu widać znaczne różnice w wielu regionach mózgu. Uzyskane wyniki zgadzają się z wynikami wcześniejszych badań, które wskazywały na szybszy rozwój mózgu kobiet.
![](/media/lib/542/n-fryz-51936b5e351245ad82731e87722a0eed.jpg)
Niespodzianka podczas remontu kuchni. Robotnicy dopasowujący szafki znaleźli fryz sprzed niemal 400 lat
20 marca 2023, 11:16Podczas remontu mieszkania dr Luke Budworth natrafił na fryzy, które najprawdopodobniej pochodzą z XVII w. Wg Historic England, mogą one być bardzo cenne i zapewnić nowe informacje o losach słynnej ulicy Micklegate w Yorku.
![](/media/lib/542/n-kalendarz-b74c458225191c1237f31da80cb4960a.jpg)
Dla kobiet, rzemieślników i rodzin – XIX-wieczne kalendarze na wystawie w UMCS
17 marca 2023, 11:02Od 16 marca do końca kwietnia w Muzeum UMCS można oglądać wystawę XIX-wiecznych polskich kalendarzy. Zwiedzającym udostępniono egzemplarze ok. 40 tytułów wydanych na ziemiach polskich w granicach trzech rozbiorów oraz kilka polskojęzycznych z innych terenów - wyjaśniono w komunikacie prasowym.
![](/media/lib/542/n-pilkarze-be7e97dcc8c713ffa49b8990030d4aaa.jpg)
Najlepsi piłkarze narażeni na wyższe ryzyko chorób neurodegeneracyjnych
17 marca 2023, 10:21Najlepsi piłkarze są narażeni na o 50% wyższe ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych niż przeciętne osoby, informują badacze z Karolinska Institutet. Zwiększone ryzyko związane jest z przede wszystkim z odbijaniem piłki głową. W przypadku bramkarzy ryzyko jest niższe niż w przypadku zawodników z pola.
![](/media/lib/542/n-endometrioza-2bb39da3c3406f7398f569dcbe757d95.jpg)
Endometrioza a genom – Polacy współautorami największych badań na świecie
15 marca 2023, 13:06Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego, Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi, Uniwersytetu Harvarda, Uniwersytetu Łódzkiego, japońskiego RIKEN, fińskiego Uniwersytetu w Oulu i 20 innych instytucji naukowych, opublikowali wyniki największych na świecie badań nad genetycznymi podstawami endometriozy. W ich trakcie przeanalizowali genomy 60 674 kobiet cierpiących na endometriozę oraz 701 926 pań, których ta choroba nie dotknęła.
![](/media/lib/161/n-dieta-srodziemnomorska-5513323c77d140a3afed7b2516f223ea.jpg)
Dieta śródziemnomorska chroni kobiety przed chorobami układu krążenia
15 marca 2023, 10:14Choroby układu krążenia są przyczyną około 1/3 zgonów kobiet na całym świecie. Wiemy, że diety odgrywa kluczową rolę w zachowaniu odpowiedniego stanu zdrowia, jednak niewiele badań dotyczących diety jest przeprowadzanych z uwzględnieniem płci osób badanych. Grupa naukowców dokonała metaanalizy już opublikowanych badań właśnie pod kątem płci.
![](/media/lib/541/n-waza-0ea0bae8369d54b4ac9fc66037f6a09c.jpg)
Wspaniała waza to pierwszy dowód, że w Brytanii odbywały się walki gladiatorów
7 marca 2023, 11:40Ostatnie badania przynoszą pierwszy dowód, że w rzymskiej Brytanii odbywały się walki gladiatorów. Dotychczas nie mieliśmy żadnych informacji, ani pisemnych, ani archeologicznych, dotyczących tej najbardziej znanej rozrywki Rzymian w prowincji Britannia. Nowe analizy Wazy z Colchester, znalezionej w 1853 roku w rzymskim grobie, dostarczają pierwszych dowodów, że na Wyspach Brytyjskich odbywały się walki gladiatorów.
![](/media/lib/541/n-konie-739a5f53ce980696d637a5902ad08418.jpg)
Szczątki najstarszych jeźdźców zdradzają, kiedy człowiek dosiadł konia
6 marca 2023, 12:32Wiemy, że już w IV tysiącleciu przed naszą erą ludzie udomowili konie. Zagadką jednak pozostaje, kiedy po raz pierwszy zaczęto wykorzystywać je w celach transportowych. W kurhanach z Rumunii, Bułgarii i Węgier archeolodzy znaleźli najstarsze szczątki ludzi, którzy prawdopodobnie jeździli konno. To pięciu przedstawicieli kultury grobów jamowych, którzy żyli pomiędzy ok. 3000 a ok. 2500 lat przed naszą erą.
![](/media/lib/540/n-zamek-fbb09dbd4375b128e13196b2844a5ac5.jpg)
Na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie odkryto fragment muru z XIV-XV wieku
3 marca 2023, 12:14Podczas prac związanych z rozbiórką tarasu południowego Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie odkryto ok. 7-8-metrowy fragment średniowiecznego muru z przełomu XIV-XV w.
![](/media/lib/540/n-ciaza-c446921e58eddbdea66ff1cde28e3031.jpg)
Wysokie ciśnienie krwi w czasie ciąży to zapowiedź spadków poznawczych w późniejszym życiu
2 marca 2023, 09:37Wysokie ciśnienie krwi w czasie ciąży jest powiązane z wyższym ryzykiem wystąpienia problemów poznawczych u matki w późniejszym życiu, czytamy na łamach Neurology. Badacze zauważyli też, że panie, u których wystąpił stan przedrzucawkowy były narażone na jeszcze wyższe ryzyko pojawienia się problemów poznawczych.